'5.Sınıf Dünya’mız ve Gökyüzündeki Komşularımız' Konu Özeti, Çalışma Kartları ve Çoktan Seçmeli Sorular
Hilal Baydar
teacherBir gök cisminin kendi ekseni etrafındaki hareketine ne ad verilir?
Dönme hareketi
Güneş'in kendi ekseni etrafındaki dönüş yönü nedir?
Saat yönünün tersine
Dünya'nın Güneş etrafındaki dolanma süresi ne kadardır?
365 gün 6 saat
Ay'ın kendi ekseni etrafında dönme süresi ile Dünya etrafında dolanma süresi neden eşittir?
Ay’ın hep aynı yüzünü görmemizi sağlar
Güneş, Dünya ve Ay'ın büyüklükleri nasıl sıralanır?
Güneş > Dünya > Ay
Güneş'in çapı yaklaşık kaç kilometredir?
1.392.000 km
Dünya'nın çapı yaklaşık kaç kilometredir?
12.742 km
Ay'ın çapı yaklaşık kaç kilometredir?
3.474 km
Türk-İslam bilginlerinden biri olan ve MEB ders kitaplarında yer alan astronomi bilgini kimdir?
Biruni
Mevsimlerin ne zaman başladığını belirleyen Türk-İslam bilgini kimdir?
Biruni
Dünya'nın çapını bugünkü değere çok yakın hesaplayan Türk-İslam bilgini kimdir?
Biruni
Güneş'in hareket eden bir gök cismi olduğunu ilk kez ifade eden Türk-İslam bilgini kimdir?
Fergani
Güneş'in batıdan doğuya doğru kendi etrafında döndüğünü belirten Türk-İslam bilgini kimdir?
Fergani
Gezegenlerin Güneş etrafında belirli yörüngelerde döndüğünü ileri süren Türk-İslam bilgini kimdir?
Ali Kuşçu
Ay'ın ilk haritasını çıkaran Türk-İslam bilgini kimdir?
Ali Kuşçu
Anadolu'da kendi adıyla bir medrese kurduran ve bu medreseyi astronomi okulu hâline getiren Türk-İslam bilgini kimdir?
Cacabey
Semerkant'ta ünlü Uluğ Bey Rasathanesi'ni kuran Türk-İslam bilgini kimdir?
Uluğ Bey
"Zîc-i Uluğ Bey" adlı eserinde yıldızların yerlerini ve hareketlerini kaydeden Türk-İslam bilgini kimdir?
Uluğ Bey
1 of 18
Description
Summary & Key Points konunun en önemli noktalarını özet hâlinde hızlıca görmeni sağlar. Flashcards kartların ön yüzüne bakıp cevabı tahmin etmeni, arkasından kontrol ederek hızlı tekrar yapmanı sağlar. Start Quiz ise çoktan seçmeli sorularla kendini test etmeni ve eksiklerini fark etmeni sağlar.
Questions
Download Questions1. Güneş'in Dünya'dan kaç kat daha büyük olduğu belirtilmiştir?
2. Bir gök cisminin başka bir gök cismi etrafındaki hareketine ne ad verilir?
3. Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki dönüşü sonucu ne oluşur?
4. Güneş'in kendi ekseni etrafındaki dönüş yönü nedir?
5. Dünya'nın Güneş etrafındaki dolanma hareketi ne kadar sürer?
6. Ay'ın kendi ekseni etrafındaki dönüş yönü nedir?
7. Ay'ın Güneş etrafındaki dolanma süresi ne kadardır?
8. Dünya'nın çapı Ay'ın çapının kaç katıdır?
9. Biruni'nin Dünya'nın çapını hesaplaması hangi özelliğiyle dikkat çekmektedir?
10. Fergani'nin Güneş'in hareketiyle ilgili yaptığı önemli keşif nedir?
11. Uluğ Bey'in 'Zîc-i Uluğ Bey' adlı eserinde hangi bilgiler yer almaktadır?
12. Ay'ın kendi ekseni etrafında dönme süresi ile Dünya etrafında dolanma süresinin eşit olmasının sonucu nedir?
13. Güneş'in Samanyolu galaksisindeki hareketi nasıl adlandırılır?
14. Güneş, Dünya ve Ay'ın büyüklükleri nasıl sıralanır?
15. Ay'ın Dünya etrafındaki dolanma hareketi ne kadar sürer?
16. Güneş, Dünya ve Ay'ın dönüş yönü nasıl adlandırılır?
17. Ali Kuşçu'nun gezegenlerle ilgili yaptığı hangi çalışma Ay'a adının verilmesine neden olmuştur?
18. Biruni'nin mevsimlerin başlangıcını belirlemesi hangi yönteme dayanmaktadır?
19. Uluğ Bey'in astronomi alanındaki çalışmaları hangi şehirde yoğunlaşmıştır?
20. Cacabey Medresesi'nin astronomi alanındaki önemi nedir?
21. Ay'ın Dünya etrafındaki dolanma hareketi ne kadar sürer?
22. Ay'ın Dünya'nın çapına oranı nedir?
Study Notes
Güneş, Dünya ve Ay: Hareketler ve Büyüklükler
Bu belge, Güneş, Dünya ve Ay'ın hareketleri ve büyüklükleri üzerine odaklanmakta, ayrıca Türk-İslam bilginlerinin astronomi alanındaki katkılarını ele almaktadır.
Gök Cisimlerinin Hareketleri
- Güneş: Kendi ekseni etrafında ve Samanyolu galaksisinde saat yönünün tersine döner.
- Dünya: Kendi ekseni etrafında 24 saatte, Güneş etrafında ise 365 gün 6 saatte saat yönünün tersine döner.
- Ay: Kendi ekseni ve Dünya etrafında saat yönünün tersine döner; bu hareketler 27 gün civarında tamamlanır. Ay’ın dönme ve dolanma sürelerinin eşit olması nedeniyle hep aynı yüzü görülür.
Gök Cisimlerinin Büyüklükleri
- Güneş: Çapı yaklaşık 1.392.000 km olup, Dünya’dan 109 kat daha büyüktür. Günlük hayatta bir basketbol topu büyüklüğünde düşünülebilir.
- Dünya: Çapı yaklaşık 12.742 km’dir ve Ay’dan 4 kat daha büyüktür. Güneş’in yanında bir portakal büyüklüğündedir.
- Ay: Çapı yaklaşık 3.474 km olup, Dünya’nın çapının dörtte biri kadardır. Dünya’nın yanında bir nohut tanesi gibi küçüktür.
Türk-İslam Bilginleri ve Astronomi
- Biruni: Güneş'in hareketlerinden mevsimlerin başlangıcını belirlemiş ve Dünya'nın çapını bugünkü değere çok yakın hesaplamıştır.
- Fergani: Güneş'in batıdan doğuya doğru döndüğünü ifade etmiştir.
- Ali Kuşçu: Gezegenlerin Güneş etrafında döndüğünü ileri sürmüş, gezegenler arası uzaklıkları hesaplamış ve Ay'ın ilk haritasını çıkarmıştır.
- Cacabey: Anadolu'da astronomi eğitimi veren bir medrese kurarak bilimsel çalışmalara öncülük etmiştir.
- Uluğ Bey: Semerkant'ta kurduğu rasathane ile gök cisimlerinin konumlarını hassas ölçümlerle belirlemiş ve "Zîc-i Uluğ Bey" adlı eserinde yıldızların yerlerini kaydetmiştir.
Anahtar Noktalar
- Güneş, Dünya ve Ay saat yönünün tersine hareket eder; bu hareket batıdan doğuya olarak adlandırılır.
- Güneş, Dünya ve Ay’ın büyüklük sıralaması Güneş > Dünya > Ay şeklindedir.
- Türk-İslam bilginleri, astronomi alanında önemli keşifler yapmış ve günümüz bilim dünyasına ışık tutmuştur.